Erken evrede tanı konulup tedaviye alınmış olanlar arasında beş yıllık sağkalım oranı %90’dır.
Kolon Kanseri Nedir?
Kolon kanseri, kalın bağırsağın iç astarındaki hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalmasıdır. Kalın bağırsak, sindirim sisteminin anüsle bağlanan son kısmıdır. İnce bağırsaktan büyük ölçüde sindirilmiş halde gelen besinler, kolon bölgesinde tekrar ayrıştırılmakta, su ve mineraller alındıktan sonra geriye kalan kısmı, anüs yoluyla atılması için rektumda depolanmakta.
Kolon kanseri, dünyada en çok görülen kanser türleri arasındadır. Kadın ve erkeklerde özellikle 50 yaş üstünde daha sıklıkla görülür.
Kolon Kanseri Neden Olur?
Sıklıkla kolon kanseri diğer kanser türlerinde olduğu gibi genetik faktör kanserin oluşmasında önemli bir nedendir. Ailede kolon kanseri ile ilgili bir geçmiş varsa bundan kaynaklı risk artmakta. Bununla birlikte yaş faktörü de etkilidir. Kişinin bağırsağında önce iyi huylu olarak oluşan polipler bazı durumlarda kansere dönüşebilir.
Genlerde bulunan bazı değişmeler sonucu da bu kansere yakalanma riskinin arttığı bilinmekte. Bazı durumlarda hastanın altta yatan kronik bağırsak hastalığı bulunur. İnflamatuar bağırsak hastalığı, ülseratif kolit gibi hastalıklar kolon iç yüzeyini etkilediği için bazı durumlarda kolon kanserini tetikleyici olarak davranabilir. Sigara kullanımı ve sağlıksız beslenme gibi hayat tarzı da kolon kanseri nedenleri arasında sayılabilir.
Bazı faktörler, kolon kanseri riskini artırmakta. Bu faktörler şunlardır:
Yaş: 50 yaş ve üzeri kişilerde kolon kanseri riski daha yüksektir.
Aile öyküsü: Kolon kanseri öyküsü olan kişilerin riski daha yüksektir.
Kişisel öykü: Polip veya ülseratif kolit gibi bazı hastalıklar, kolon kanseri riskini artırabilir.
Beslenme: Diyetinde kırmızı et, işlenmiş et ve doymuş yağ oranı yüksek kişilerin riski daha yüksektir.
Fiziksel aktivite: Düzenli fiziksel aktivite yapmayan kişilerin riski daha yüksektir.
Obezite: Obezite, kolon kanseri riskini artırabilir.
Sigara içmek: Sigara içmek, kolon kanseri riskini artırabilir.
Alkol tüketimi: Alkol tüketimi, kolon kanseri riskini artırabilir.
Kolon Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Kolon kanserinin erken evrelerinde genellikle hiçbir belirtiye neden olmaz. Ancak hastalık ilerledikçe aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir:
Dışkıda kan veya mukus
Kabızlık veya ishal
Karın ağrısı veya kramplar
Ani kilo kaybı
Yorgunluk
İştahsızlık
Kansızlık
Bu belirtiler hem erken zamanda görülür hem de hasta tarafından fark edilmesi kolaydır. Bu belirtilerin sonrasında dolaylı olarak kilo kaybı, kan değerlerinde düşme ve kansızlık, karında kitle oluşması, ilerleyen durumlarda bağırsak tıkanabileceği için ağrı hissinin artması gibi belirtiler de gözlenir. Bu belirtilerin her biri başka hastalıklardan da kaynaklanabileceğinden, kolon kanseri şüphesi varsa mutlaka bir doktora başvurmak gerekir.
Kolon Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?
Kolon kanserinin tedavisi, kanserin evresine ve yayılma derecesine göre değişir. Erken evrede teşhis edilen kolon kanseri genellikle ameliyatla tedavi edilir. Ameliyatta, kanserli doku ve çevredeki sağlıklı dokular çıkarılır.
Kanserin ilerlediği durumlarda, ameliyata ek olarak kemoterapi ve radyoterapi gibi tedaviler de uygulanabilir.
Kolon Kanserinden Nasıl Korunulur?
Kolon kanserinden korunmak için alınabilecek bazı önlemler şunlardır:
Sağlıklı beslenmek: Meyve, sebze ve kepekli tahıllardan zengin bir diyet, kolon kanseri riskini azaltabilir.
Düzenli fiziksel aktivite yapmak: Düzenli fiziksel aktivite yapmak, kolon kanseri riskini azaltabilir.
Kilo vermek: Obezite, kolon kanseri riskini artırabilir.
Sigara içmemek: Sigara içmek, kolon kanseri riskini artırabilir.
Alkol tüketimini sınırlamak: Alkol tüketimi, kolon kanseri riskini artırabilir.
50 yaşından itibaren düzenli kolonoskopi yaptırmak: Kolonoskopi, kolon kanserinin erken teşhis edilmesine yardımcı olabilir.