Ömrünü İslam bilim tarihine adayan Prof. Dr. Fuat Sezgin, “2019 Prof. Dr. Fuat Sezgin Yılı” kapsamında yıl boyunca düzenlenecek 500’ün üzerinde etkinlikle tüm dünyaya anlatılacak.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan imzasıyla 6 Eylül 2018’de yayımlanan genelgeyle 2019 “Prof. Dr. Fuat Sezgin Yılı” ilan edildi.
Bu kapsamdaki organizasyonların, Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Araştırmaları Vakfı (İBTAV) ve Kırıkkale Üniversitesince (KKÜ) yapılması kararlaştırıldı.
İBTAV ve KKÜ, bu kapsamda 100 civarında kurum ve kuruluşla imzaladığı protokollerle çeşitli etkinlikler düzenleyecek.
KKÜ Rektörü Prof. Dr. Ersan Aslan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, İslam bilim tarihinin dünya medeniyetine katkılarının genç nesillere daha verimli ve güzel anlatılması için bu yılın “Prof. Dr. Fuat Sezgin Yılı” ilan edildiğini söyledi.
İBTAV’ın 5 yıldır yönetim kurulu üyesi olduğunu belirten Aslan, “Rektörlüğe atanmadan önce bu işin koordinasyonu bana verilmişti. Rektör olarak atanınca da üniversite bu işe kurumsal şekilde girmiş oldu ve İBTAV ile protokol imzaladık. Protokolle, 2019’da yapılacak bütün faaliyetleri KKÜ koordine edecek.” dedi.
Aslan, düzenlenecek etkinliklerle İslam bilim tarihinin, Japonya’dan ABD’ye, yani en doğudan en batıya kadar tüm coğrafyaya yayılmış Türk Müslüman toplumuna katkılarının anlatılacağını dile getirdi.
Bu çerçevede ülkede 65 üniversiteyle protokol imzalandığını, herkesin kendi bilgi alanında, kendi hedef kitlesine Türk-İslam medeniyetinin dünya medeniyetine katkısını anlatacağını belirten Aslan, şöyle konuştu:
“Protokoller kapsamında yıl boyunca 500’ün üzerinde etkinlik gerçekleştirilecek. Doğuda yaptığımız protokoller çerçevesinde Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesinin kurucu başkanı olduğu Merkezi Asya Üniversiteler Birliği etkinlikler yapacak. Burada 64 üniversite var. Yine Avrasya İpek Yolu Üniversiteler Birliği etkinlikler yapacak. Burada da 133 üniversite var. Batıda da Türk Müslüman toplumunu temsil eden bütün kuruluşlarla protokol imzalandı. Onlar da Fuat Sezgin hocamızı, çalışma prensiplerini, onun hayata bakış açısını, çalışmalardaki motivasyonunu, özelliklerini, kendi paydaşlarına anlatacak. İskandinav ülkelerinden İtalya’ya kadar olan tüm ülkelerde de etkinlikler yapılacak. Bunların hepsi planlandı, boş haftamız yok gibi. Her hafta en az bir etkinlik gerçekleştirilecek. Aralık sonuna geldiğimizde kalın bir etkinlik kitapçığımız olacak.”
“Etkinlikler kapsamında hocamızın ismi üniversitelerde 50’nin üzerinde yere verilecek.” bilgisini paylaşan Aslan, İslam bilim tarihi panelleri ve şenliklerinin düzenleneceğini bildirdi. Aslan, bir üniversitenin, bir hafta boyunca “İslam Bilim Tarihi Şenliği” gerçekleştireceğini dile getirdi.
Aslan, sözlerini şöyle tamamladı:
“Bir başka üniversite tarafından, hocamızın çalışmasıyla İslam bilim tarihine dair yıllar içinde Frankfurt’ta oluşturduğu müzedeki ve İstanbul Bilim Teknoloji Müzesi’ndeki bazı eserlerin tekrar üretimi yapılarak, bunların sergisi açılacak. Otobüs giydirmesi olacak ve içinde İslam bilim insanlarının objeleri sergilenecek. Yani geçmişten günümüze gelen bir ürün, teknoloji, yol haritasına nereden başlamış, nereye gelmiş bunları görebilecekleri sergiler oluşturulacak. İslam medeniyetinde oluşmuş birikim, yıl içindeki etkinliklerde, ülkemizin ve gönül coğrafyamızdaki insanımızın önüne tekrar sunulacak. Hocamızın deyimiyle, bilim konusundaki aşağılık kompleksi içerisindeki durumumuzu bir nebze iyileştireceğimiz, hatta birazcık daha onun ötesine geçeceğimiz, öz güvenimizi kazanacağımız etkinlikler tasarlandı.”
Fuat Sezgin kimdir?
Bitlis’te 24 Ekim 1924’te dünyaya gelen Fuat Sezgin, İstanbul Üniversitesi Şarkiyat Araştırmaları Enstitüsünde alanında en tanınmış uzmanlardan Alman şarkiyatçı Helmut Ritter’in tavsiyesi üzerine İslam bilimlerine yöneldi ve 1951’de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesini bitirdikten sonra Arap Dili ve Edebiyatı üzerinde doktora yaptı.
“Buhari’nin Kaynakları” konulu doktora tezini tamamlayan Sezgin, bu çalışmasıyla hadis kaynağı olarak İslam kültüründe önemli yere sahip Buhari’nin, bilinenin aksine sözlü kaynaklara değil yazılı kaynaklara dayandığı tezini ortaya attı.
Sezgin, Türkiye’de 1960’ta askeri darbenin iktidara getirdiği hükümet tarafından hazırlanan ve 147 akademisyenin üniversitelerden men edildiği listede kendi adının da bulunması üzerine Türkiye’den ayrılarak Frankfurt Üniversitesinde çalışmalarına devam etti.
İnsanlık tarihinin başlangıcından bugüne kadar sahasında yazılan en kapsamlı eser olan Arap-İslam Bilim Tarihi’nin ilk cildini 1967’de tamamlayan Sezgin, 17 ciltten oluşan eserin 18. cildini yazıyordu. Sezgin, Süryanice, İbranice, Latince, Arapça ve Almanca da dahil 27 dili çok iyi derecede biliyordu.
Kültür ve Turizm Bakanlığı 2016 Özel Ödülü’ne layık görüldü
İstanbul İslam Bilim ve Teknoloji Müzesinin faaliyetlerini desteklemek amacıyla 2010’da Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Araştırmaları Vakfı kuruldu.
Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi bünyesinde kurulan Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Enstitüsü ise 2013’te faaliyetlerine başladı.
Uluslararası çeşitli akademilerin üyesi de olan Prof. Dr. Fuat Sezgin, yaşamı boyunca Kahire Arap Dili, Şam Arap Dili, Fas Rabat Kraliyet, Bağdat Arap Dili, Türkiye Bilimler akademileri şeref üyeliği de dahil olmak üzere çok sayıda önemli ödül ve nişana layık görüldü.
Atatürk, Süleyman Demirel, Erciyes ve İstanbul üniversiteleri tarafından fahri doktora unvanı verilen Sezgin, Almanya Birinci Derece Federal Hizmet ve Almanya Üstün Hizmet madalyaları ile İran İslami Bilimler Kitap, Hessen Kültür, Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük ödüllerinin sahibi oldu.
Sezgin’in öncülüğünde kurulan İstanbul İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi de üstün nitelikli eser ve ortaya konan özgün çalışmalardan dolayı kurum statüsünde Kültür ve Turizm Bakanlığı 2016 Özel Ödülü’ne layık görüldü.
Ömrünü İslam bilim tarihine adayan Prof. Dr. Fuat Sezgin, 30 Haziran 2018’de hayatını kaybetti.
AA