TÜTÜN ÜRÜNLERİ KULLANIMINA DİKKAT!
Türkiye Kanser İstatistikleri Raporuna göre, Türkiye’de erkeklerde en sık görülen kanser türü olarak ilk sırada yer alan akciğer kanseri, kadınlarda ise 5. sırada yer almaktadır. Bu konuya dikkat çekmek amacıyla Kasım ayı “Akciğer Kanseri Farkındalık Ayı” olarak ilan edildi. Bu sebeple açıklamalarda bulunan Kırıkkale İl Sağlık Müdürü Dr. Murat Ağırtaş, çoğu kanser türünde de olduğu gibi en büyük sorumlu olarak karşımıza tütün ve tütün ürünlerinin kullanımı olduğunu, dolayısıyla sigara içiminin engellenmesiyle akciğer kanserlerinin %90’a kadar önlenebileceğini belirtti. Ayrıca bu doğrultuda, tüm dünyada başarı örneği olarak gösterilen “Ulusal Tütün Kontrol Programımız” ile toplumdaki tüm bireylerin, tütün ürünlerinin sağlık, ekonomik, çevresel ve sosyal zararlarından korunmasının hedeflendiğini ifade etti.
AKCİĞER KANSERİNİN EN BÜYÜK SEBEBLERİ NELER?
Akciğer kanseri için en büyük tehdit tütün ürünlerinden sonra diğer risk faktörleri arasında; pasif sigara içiciliği, akciğer kanseri yönünden aile öyküsünün varlığı, bazı vitaminler, radon/asbest gibi kimyasallara maruziyet, arsenik gibi endüstriyel ürünlere maruziyet, radyasyon maruziyeti, bazı organik kimyasallar, hava kirliliği, HIV enfeksiyonu ve tüberküloz yer almaktadır. Bu etkenlerden bazısı kaçınılabilir risk faktörleri (tütün ve tütün ürünleri kullanımı gibi) iken, bazısı değiştirilemez yani genetik olarak aileden gelen akciğer kanseri varlığı ile olan risk faktörüdür. Dünya Sağlık Teşkilatı tarafından yayımlanan Akciğer Kanseri 2023 Raporu’nda, akciğer kanserinin önlenmesi programlarının, birincil ve ikincil koruma önlemlerini içermesi gerektiği belirtilmektedir. Bu kapsamda, Ülkemizde “Akciğer Kanseri Tarama Programı”nın yürütülmesine yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Akciğer kanseri riskini azaltmanın en iyi yolu sigara içmemek ve pasif içicilikten kaçınmaktır.
AKCİĞER KANSERİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Genellikle Akciğer kanserinin neden olduğu bulgu ve şikâyetlerin oluşumu için birkaç yıl geçer ve hastalık ileri evreye gelinceye kadar fark edilemeyebilir. Başka bir rahatsızlık ya da kontrol için çekilen akciğer grafisinde görülebilir. Tümörün kendisinin ve göğüs içi yayılımının yol açtığı, en sık izlenen belirtileri; geçmeyen veya giderek kötüleşen öksürük, öksürürken kan veya kanlı balgam çıkarmak, derin nefes alırken, öksürürken veya gülerken kötüleşen göğüs ağrısı, iştahsızlık, halsizlik, yorgunluk ve kilo kaybı, ses kısıklığı, nefes darlığı, sürekli tekrarlayan veya geçmeyen bronşit ve/veya zatürre gibi akciğer enfeksiyonlardır.
AKCİĞER KANSERİ NASIL ANLAŞILIR?
Akciğer kanserinin tanı ve evrelemeye yönelik testleri genellikle aynı zaman diliminde yapılır. Akciğer kanseri için tanı yöntemleri arasında fizik muayene, görüntüleme (Akciğer grafisi, bilgisayarlı tomografi taramaları ve manyetik rezonans görüntüleme gibi), bronkoskopi (İnce bükülebilir bir tüple hastanın akciğerine ulaşılarak incelenmesi), histopatoloji (hastalıklı dokunun histolojik incelenmesinde uzmanlaşan patoloji dalı) incelemesi için doku örneği alınması (biyopsi) yöntemleri yer alır. Ayrıca, spesifik alt tipin tanımı ve en iyi tedavi seçeneğini yönlendirmek için spesifik genetik mutasyonları veya biyo-belirteçleri tanımlamak için moleküler testler de tanıda önemli yer tutmaktadır. Tanı konulduktan sonra, kanser hücrelerinin vücudun diğer kısımlarına yayılıp yayılmadığını tespit etmek için ilgili diğer testler yapılır.
TEDAVİSİ NEDİR?
Hastadan hastaya farklılaşabilmekle birlikte tedavi kararında; hastalığın yeri, evresi, hastanın yaşı ve diğer sağlık sorunlarının varlığı gibi birden fazla faktör etkilidir. Multidisipliner bir çalışma gerektiren bu tedaviler; cerrahi, hedefe yönelik tedaviler, radyoterapi, kemoterapi, immunoterapi gibi farklı seçenekleri içermektedir.”