KIRIKKALE (iHA) - Amiyotrofik Lateral Skleroz (ALS) veya yaygın kullanılan bir diğer adıyla Motor Nöron Hastalığı (MNH) merkezi sinir sisteminde, omurilik ve beyin sapında istemli kas hareketinden sorumlu motor sinir hücrelerinin kaybı ile karakterize olan ilerleyici bir hastalık olduğunu belirten Kırıkkale Yüksek İhtisas Hastanesinde görevli Nöroloji Uzmanı Dr. Nursel Erdal, hastalığın yüzde 90’ının sporadik yani tesadüfi olarak ortaya çıktığını yüzde 10’unun ise ailesel ALS hastası olduğunu söyledi. Hastalığın dünyanın her yerinde ve her kesimden insanda ortaya çıkabileceğini ifade eden Erdal, erkeklerde biraz daha sık çıktığını ortalama başlangıç yaşı 55 ile 60 olduğunu kaydetti.
"Yatağa bağımlı ve solunum cihazına bağlı hale gelebilir"
ALS belirtileri hakkında bilgiler aktaran Erdal, "Motor nöronlar üst ve alt motor nöronlar şeklinde iki çeşittir. ALS hastalığında her iki motor nöronlarda da etkilenme olur. Üst motor nöron tutulumu sonucu kol ve bacaklarda katılık, reflekslerde canlılık, nedensiz gülme ve ağlamalar ve alt motor nöron tutulumu sonucu kol ve bacaklarda asimetrik güçsüzlük, kaslarda erime, kramplar, kaslarda seğirme, konuşmanın zor anlaşılması ve yutma güçlüğü ortaya çıkar. Zihinsel fonksiyonlar ve bellek ise bozulmaz. İlk belirtiler cisimleri kaldırmada, yazı yazmada veya anahtar çevirmede güçlük, yürürken sık sık tökezleme, el kaslarında erime, konuşmanın zor anlaşılması şeklinde olabilir. Hastalığın son evresinde solunum kaslarının da etkilenmesiyle hasta yatağa bağımlı ve solunum cihazına bağlı hale gelebilir" dedi.
"Bunlardan en önemlisi EMG’dir"
Erdal, ALS tanısı ile ilgili yaptığı değerlendirmede, "Tanı klinik belirti ve bulgulara dayanarak konulur. Hastalık pek çok kas ve sinir hastalığı ile karışabildiği için bazı tetkiklerin yapılması gerekir. Bunlardan en önemlisi EMG’dir. Beyin ve omurilik sıvısının incelenmesi, manyetik rezonans görüntüleme, bazı kan ve idrar tetkikleri ve kas biyopsisi de ayırıcı tanı için gerekebilir" ifadelerini kullandı.
"ALS hastalarının konforlu yaşam sürmesi kendini iyi hissettirir"
ALS hastalığının tedavisinden bahseden Erdal, sözlerini şu şekilde tamamladı:
"ALS’de hastalığı tamamen iyileştirecek tedavi ne yazık ki şu an için mümkün değildir. Belirtileri düzeltmeye yönelik semptomatik ve destekleyici tedavi hastaların yaşam kalitesini ve yaşam süresini arttırmaya yardım eder. ALS’nin son evrelerine kadar kişi günlük ihtiyaçlarını kendi başına karşılayabilir, kaslarda çok yoğun erimeler başladığında ise yürüyemez, konuşamaz ve kollarını kullanamaz hale gelir. Ancak hafıza ve zihin etkilenmediği için göz hareketleri ve göz kırpma ile alfabe kartı, göz kırpmaya duyarlı bilgisayar gibi yöntemlerle hasta ile iletişim kurulabilir. Hasta yakınlarının sabırlı, şefkatli ve özenli davranmaları gerekir. Düzenli egzersiz, konuşma terapisi beslenme takviyeleri, psikolojik ve sosyal destek tüm süreç boyunca ALS hastalarının konforlu bir yaşam sürmesi ve kendini iyi hissetmesi için çok önemlidir."
Uzmanından uyarı: Bu belirtiler, ’ALS’ hastalığının habercisi olabilir
Nöroloji Uzmanı Dr. Nursel Erdal, Amiyotrofik Lateral Skleroz (ALS) hastalığı hakkında yaptığı değerlendirmede, "Üst motor nöron tutulumu sonucu kol ve bacaklarda katılık, reflekslerde canlılık, nedensiz gülme ve ağlamalar ve alt motor nöron tutulumu sonucu kol ve bacaklarda asimetrik güçsüzlük, kaslarda erime, kramplar, kaslarda seğirme, konuşmanın zor anlaşılması ve yutma güçlüğü ortaya çıkar" dedi.