Tarih 18 Temmuz 1922 
Akşehir’de bir öğleden sonra... 
Tribünde Mustafa Kemal Paşa, Fevzi Paşa, İsmet Paşa ve Fahrettin Paşa var. 
Doktorlar, askerler ve Akşehirliler sahanın etrafında heyecanla ‘ayak topu’ müsabakası izliyor. 
Kırmızı ve beyaz olmak üzere iki takım var sahada, 
Biri Cephe Karargahı, diğeri Kolordular Karması... 
Dişe diş mücadele 2-2 sona eriyor. 

Milli mücadelede düşmana son ve en büyük darbenin vurulacağı Büyük Taarruz’un detayları ve planı bu maçla sayesinde belirleniyor. 
Yanlış duymadınız! 
Bu maçın organize edilmesinin tek nedeni ordu komutanlarının bir araya getirilmesidir. 
Mustafa Kemal Paşa, Nutuk’unda bu durumu şöyle anlatıyor, ...’’ 28 Temmuz 1922 günü öğleden sonra yaptırılan bir ayak topu maçını seyretmek bahanesiyle ordu komutanları ve bazı kolordu komutanları Akşehir’e çağrıldı. 28/29 Temmuz gecesi genel olarak komutanların taarruzla ilgili görüşlerini aldım.’’

-*/-*/-*/-*/-*/

Birinci Dünya Savaşı’nın sonu... 
İşgalciler Osmanlı’dan kalan şehirleri paylaşmıştır. 
Ordunun silahları ve kullanabilecekleri her şey imha edilmelidir. 
İstanbul Yeşilköy Hava Alanı’nda bulunan 61 uçağın taşınması istenir. 
O sırada Mustafa Kemal Paşa Ankara Hükümeti’ni ilan etmiş ve işgalcilerin Osmanlı havacılığının ıslah edilmesi yönünde baskıları artmıştır. 
Uçak ve malzemeleri mavna ve kayıklarla karşı sahildeki Maltepe’ye götürürler. Taşınma sırasında malzeme ve uçakların birçoğu hasar görür. 
Maltepe İstasyonu’nda malzemeler birkaç küçük binaya üst üste yığılır. Açık havada harap kalmış, bakım ve onarımı yeterince yapılamamıştır. 
Yedek Teğmen Makinist Şakir Hazım, İsmail Zeki, Tayyareci Kazım, Makinist Eşref hurda yığınlarının arasında Anadolu’da başlayan direnişe uçakları kaçırmak isterler. 
Uçakların tamiratı gizli gizli yapılmaktadır. 
Uçaklar tamir edilir... 
Ancak uçakların engebelli arazide hız kazanıp havalandırılması imkansızdır. 
Düz bir araziye ihtiyaçları vardır ve bu arazi işgal kuvvetleri devriyelerinden gizli yapılmalıdır. 
Akıllarına bir plan gelir ve hemen uygulamaya başlarlar. 
Vecihi Hürkuş ve Şakir Hazım iki futbol takımı kurarlar, 
Takımların formalarını Vecihi Hürkuş’un annesi diker. 
İstasyon çevresindeki arazide oynanan futbol sayesinde çukurlar tespit edilir ve doldurularak alan düzleştirilir. 
Pist hazırdır ama dikkat çekmemesi için kısacık yapılır. 
Daha sonra gelen Fransız devriyeleri pisti görse de, ‘’Buradan sinek bile kaldırılamaz’’ diyerek pisti imha etmezler. 
Bir gece yarısı alana gelen Vecihi, kaçış planının duyulduğunu alana gelen sadece üç pilot olduğunu görünce anlar. 
Uçuşa hazır üç pilot vardır. 
İşgal güçlerinin alana geldiğini duyan pilotlar birer birer motorları çalıştırırlar, 
Panik içerisindeki pilotlardan İsmail’in v e Vecihi’nin uçakları kısa pistte havalanamaz ve düşer. Havalanan sadece Kazım’ın uçağıdır. 

-/-*/-*/-*/-*/-*/

29 Haziran 1923 
Bozguna uğrayan işgal kuvvetleri İstanbul’dan çekilmeye başlar. 
İngiliz Başkomutan Harrington İstanbul’dan ayrılmadan bir futbol müsabakası organize eder ve İngilizlerin en güçlü takımlarından karma bir takım oluşturur. Takımın ismini Coldstream Guards koyar. 
Gazeteye verilen ilanda, 
‘’Gardler Muhteliti Türk kulüplerine meydan okuyor. Galibine, Başkumandanın adını taşıyan büyük bir kupa verilecek bu maça Türk kulüpleri diledikleri gibi takviye de alabilirler’’ denilir.  
Fenerbahçe bu meydan okumaya karşılık daveti kabul eder. 
Galatasaray ve Beşiktaş ise Fenerbahçe’ye futbolcularını önererek takviye desteği verseler de Fenerbahçe kadrolarının formda olduğunu söyleyerek takviyeyi istemezler. 
Galatasaray’dan Fenerbahçe’ye gönderilen haberde, ‘’Kadromuzdan istediğinizi kadronuza katın. Yeterki şu İngilizleri yenin’’ der. 
Maç günü Galatasaray Lisesi önünden öğrenciler ve Beşiktaşlı gençlerin Türk bayrakları ile bu maça gitmeleri büyük bir milli birlikteliği simgeler. 
Fenerbahçe İngilizleri Taksim Stadı’nda 2-1 mağlup eder ve savaştan çıkmış millete büyük bir moral verir. 
Lozan’da olan heyete de güç olur bu galibiyet. 

-/-*/-*/-*/-*/

Milli mücadele yıllarında futbol kulüplerinin destekleri direnişe ve milli birlikteliğe büyük güç verir. 
İstanbul Hükümeti kulüplerin bu desteğini kesmek ister ve kulüp faaliyetleri için istihbaratlar toplanır. 
Damat Ferit bu istihbaratları işgal kuvvetlerine gönderir. 
Kulüplerin o dönemde kapatılması ve binalarının mühürlenmesi de bizzat Damat Ferit sayesinde olur. 

-*/-*/-*/-*/

Demem o ki, şuan içerisinde bulunduğumuz durumda milleti strestren uzaklaştıran futbola bile siyaset karışmışken, 
Bakanlar çıkıp bir futbol kulübüne destek demeçleri verirken, 
Tribünlerde kin ve nefret egemen kılınmışken, 
Futbolun milli birlik ve beraberliğe ne kadar katkıda bulunduğunu hatırlatmak istedim. 
O yüzden futboldan siyaseti temizlemek bizzat kulüplerin görevi iken, 
‘Siyasetten ne koparırım’ yarışına girmiş bir futbolu kimsenin istemeyeceğini düşünüyorum. 
Çekin ellerinizi futboldan...